8. Yargı Paketi Diye Anılan  Teklifte Ceza Yargılaması ve Ceza Hukuku Açısından Neler Var?

1- Tüm istinaf ve temyiz süreleri 2 hafta olarak belirlenerek, istinaf ve temyiz sürelerinde yeknesaklık oluşturulmak istenmektedir.

2- Suç işlemek amacıyla örgüt kurmak suçunu düzenleyen 220. maddenin 6. fıkrası değiştirilerek, “örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen” kişiye 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir. Ayrıca cezadan, yarı oranında indirim de yapılabileceği belirtilmiştir.  Ancak bu duruma bir istisna getirilerek ÖRGÜTE ÜYE OLMAMAKLA BİRLİKTE ÖRGÜT ADINA SUÇ İŞLEME SUÇUNUN, ANCAK “SİLAHLI” SUÇ ÖRGÜTLERİNDE MEVCUT OLABİLECEĞİ, SİLAHLI OLMAYA SUÇ ÖRGÜTLERİNDE “ÖRGÜTE ÜYE OLMAMAKLA BİRLİKTE ÖRGÜT ADINA SUÇ İŞLEME” SUÇUNUN VÜCUT BULMAYACAĞI BELİRTİLMİŞTİR.

3- TCK md. 314’de düzenlenen “Anayasal Düzene Karşı Suç İşlemek Amacıyla Kurulan” silahlı örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişiye verilecek ceza 5 ila 10 yıl arası olarak belirlenmiş yine TCK md. 220’e paralel olarak yarı oranında indirim yapılabilme hakkı getirilmiştir.

4- Yakalama ve adli kontrole ilişkin mevzuatta kafa karıştıran noktalarda, kelime değişiklikleri yapılmıştır.

5- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) kurumunu düzenleyen CMK madde 231, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı üzerine yeniden kaleme alınarak; genel anlamda HAGB kurumu aynen korunmuş ancak;

-HAGB’nin ihlal edilmesi sonrasında mahkemeler hiçbir değişiklik yapmadan aynen kararı açıklamakla yetinirken artık bu düzenlemenin yasalaşması durumunda mahkemeler, HAGB ihlali sonrası cezada indirim yapabilecekleri gibi, açıklanması geri bırakılan kararda yer almasa dahi erteleme gibi farklı hükümler verebileceklerdir.

-HAGB kararına karşı, istinaf yolu kapalı iken, bu düzenlemenin yasalaşması durumunda artık Yerel Mahkeme’nin veya ilk derece mahkemesi sıfatıyla İstinaf veya Yargıtay’ın verdiği HAGB kararına karşı “kanun yolu”na gidilebilecektir. İlk derece mahkemesi tarafından verilen HAGB kararına karşı “istinaf”, ilk derece mahkemesi sıfatıyla istinaf veya Yargıtay’ın verdiği HAGB kararına karşı “temyiz” yolu açılmış olacaktır.

6- CMK md. 247 AYM tarafından iptal edildiğinden yeni bir CMK md 247 düzenlenerek, kaçak (firar) sanık hakkında kavuşturma yapılabileceği öngörülmüş olup, “sorgusu yapılmayan sanık hakkında” mahkumiyet veya ceza verilmesine yer olmadığına dair karar verilemeyeceği kaleme alınmıştır.

7- Basit yargılama usulünün uygulamasında ortaya çıkan birçok pürüzün çözümü için de madde değişiklikleri barındıran teklifin ilgili maddelerine göre artık; basit yargılama usulü ile verilen ilk karara karşı itiraz edildiğinde, itirazı artık kararı veren mahkeme hakimi değil, başka bir mahkeme hakimi inceleyerek duruşma açacaktır. Aynı şekilde, bir çok sanık basit yargılama usulüne göre ceza almış olup, sanıklardan biri dahi karara itiraz edip, sanık lehine bir yeni hüküm kurulursa, diğer sanıkların konumlarına göre bu sanıklar da bu lehe hükümden faydalanabileceklerdir.

8- Ayrıca bir kısım anayasal hak ihlalinden kaynaklı başvurulara dair oluşturulan yeni komisyon ile, bu yöndeki taleplerin daha hızlı sonuca ulaşması için komisyona yetkiler verilerek, yargıda hızlanma sağlanma amaçlanmıştır. Haksız tutuklama, uzun yargılama süreleri gibi konularda artık öncelikle komisyona giderek çözüm bulma dönemi başlamış olacaktır.

9- KVKK’nda yapılan bazı değişiklikler ile kişisel verilerin toplanması, aktarılması veya depolanması ile ilgili güncel durumlar göz önüne alınarak bazı değişiklikle öngörülmektedir.

Burada kısaca bilgi vermeye çalışmakla birlikte, teklifteki tüm maddeleri tahlil etmenin doğru olmadığı kanaatindeyiz. Zira teklifin meclise geldiği gibi geçeceği yahut hepsinin geçeceği kesin değildir. Bazı maddelerde değişiklik yapılabilir, bazı maddeler hiç geçmeyebilir.

Ayrıntılı açıklamayı teklifin kanunlaşması durumunda ayrıca ayrıntılı olarak kaleme alacağız.